Isa sang madamu nga ginasaulog sa bahin sang kultura kag katilingban ang bulan sang Pebrero. Magluwas sa naandan na nga Valentine’s Day kon sa diin, ginakakunyagan sang mga magkahagugma, sa bulan man sang Pebrero ginasaulog ang Pangkalibutanon nga Adlaw sang Radyo kag sa nangin bahin sang industriya sang pagwaragwag sa bug-os nga kalibutan.
Sa tagsa ka ika-Trese nga adlaw sang Pebrero ginadumdum ang radyo sa pagpanguna sang United Nations, Educational, Scientific, and Cultural Organization ukon UNESCO suno sa deklarasyon sang tanan nga mga member-states sadtong tuig 2011.
Sa sini nga tuig, nagasentro ang pagsaulog sang World Radio Day sa pagsalig sa pagbalita sang radyo, pagsalig sa kasangkaron sang malab-ot sang pagwaragwag sang radyo, kag sa pagsalig sa ikasarang sang waragwagan sang radyo sa pagpadayon sa pagwaragwag. Ining tatlo ka mga sub-themes sang pagsaulog napatuhoy sa tagpalamati sang radyo, sa mga nagadihon sang patakaran kag pagsulundan lakip na ang mga naga-gamit sang radyo sa ila nga negosyo, kag ang ikatlo amo ang para sa mga yara man sa industriya mismo sang radyo. Ginatumod sa sining mga ‘trust campaign’ nga mapalig-on ang pagpati sang tanan nga mga may bahin ukon stakeholders sang industriya.
Sa masobra na isa ka gatus ka tuig sang industriya sang pagwaragwag sa bug-os nga kalibutan, ang radyo nagapabilin sa gihapon bilang labing ginasaligan kag ginagamit sang kadam-an nga sahi sang media platform. Sa pagligad sang mga tinuig, ang radyo nagapadayon sa paghatag sang kasarangan nga pamaagi sa paghibalo sang mga nagakatabu sa aton palibut. Wala ini sang madamu pa nga kinahanglan sap ag-access magluwas gid lang linya sang kuryente ukon battery kag mismo sang receiver sang signal sang waragwagan. Wala ini naton ginabayaran ang access ukon premium charges pareho sang cable connections ukon internet access.
Napamatud-an man sa madamu nga pagtuon kag panalawsaw indi lang sa pungsud Pilipinas kondi bisan sa uwas sang pungsud nga labing mapuslanon ang radyo sa pagpadayon sang pagtuon sang mga bumulutho sa distance learning nga pamaagi. Sa mga pungsud India, Pakistan kag Bangladesh, isa sa mga mapuslanon nga pamaagi sa pagtuon amo ang pagwaragwag sa radyo sang mga tulun-an ukon leksyon sa buluthuan. Sa Pilipinas, nakit-an na naton ang gahum sang radyo kag ang sarang pa sini mahimu sa bahin sang pagbutho ilabi na sa tion sang krisis, katulad na lang sining natabu nga COVID-19 Pandemic.
Sa kinaandan, bantug na ang radyo bilang medium sa paglingaw sa mga tagpalamati. Humalin pa sadtong mga dekada 70 nga ginakabig ‘golden years of radio’ sa Pilipinas, nangin pamusod na nga taghatag sang kalingawan ang radyo. Tubtub sa karon, yara pa gihapon ang radyo agud pun-an ang ina nga bahin bisan pa nga madamu na sang nagapaindis-indis sa ini nga medium sa pagtan-ay man sang kalingawan.
Sining ulihi lang, madamu sang mga pagtuon nga nagasugid nga nagnudo na sang tuman ka makahalangawa nga level ang pagsalig sang mga tawo sa social media kag internet bangud sang pagdagsa man sang mga fake news. Diri naton natukiban nga ang kakulang sang pagdumala sang mga kaundan ukon content sang social media ang may daku nga pamahog sa kabug-usan sang aton mga katilingban. Bangud sini, masamu sa gihapon ang nagala-um sa sarang matan-ay nga kaundan sang radyo ilabi na ang balita.
Sa pagsaulog sining tuig sang World Radio Day sa palaabuton nga Pebrero 13, aton ginasigahum nga padayon nga maulikdan sang mga tagpalamati ang kamalahalon sang radyo sa aton nga katilingban. Indi lang sat ion sang kalamidad kag emerhensya, kondi bisan pa sa pangadlaw-adlaw nga pagginawi sang mga katilingban, aton liwat nga mabatyagan ang kamalahalon sang radyo bilang pamaagi sa pagpadasig sang paglibut sang rinda sang aton katilingban. Indi ang bahin sang radyo nga humalin sadto tubtub karon, padayon sini nga ginatuman sa pihak sang mga pagpanghangkat sang panahon.
Malipayon nga pagsaulog sang Pangkalibutanon nga Adlaw sang Radyo! – NWI
